چند نکته در مورد داراییهای ثابت نامشهود

*درمورد داراییهای نامشهود باید گفت که در زمان ثبت انقضاء (استهلاک) آن، به جای استهلاک انباشته، خود حساب دارایی بستانکار می شود و دیگر اینکه ارزش اسقاط داراییهای نامشهود در اغلب موارد صفر می باشد.

*حق امتیاز حقوقی است که به دارنده اجازه تولید و فروش محصول خاصی را می دهد. حداکثر عمر حق امتیاز 17 سال می باشد.

*حق نشر (حق چاپ یا حق تالیف) عبارتست از حق انحصار نشر و فروش کتاب، تصنیف موسیقی، فیلم و سایر محصولات هنری، حق نشر، نرم افزارهای کامپیوتری را نیز در بر می گیرد. حداکثر عمر حق نشر 50 سال می باشد.

*بهای تمام شده تحصیل حق تالیف از دولت معمولآ پایین و ارزان است اما اگر از مالک آن خریداری شود، معمولآ گران قیمت می باشد. از آنجا که عمر مفید حق نشر معمولآ از دو یا سه سال تجاوز نمی کند، مبلغ انقضاء (استهلاک) این دارایی نامشهود هر دوره بخش زیادی از بهای تمام شده آن را در بر می گیرد.

** نکته : قانون حمایت مولفان و مصنفان و هنرمندان حق تالیف را اینگونه تالیف کرده است : حق تالیف عبارتست از حق انحصاری نشر، پخش، عرضه و اجرای اثر هنری یا نوشته ای که به مدت عمر پدید آورنده و سی سال بعد از فوت شخص پدیدآوردنده به وارث او اعطا می شود.علائم تجاری و نامهای تجاری مشخصه های ممتاز حصولات و خدمات می باشند. ماده 1 قانون ثبت علایم و اختراعات، علامت تجاری را اینگونه تعریف کرده است : هر قسم علامتی اعم از نقش، تصویر، رقم، حرف، عبارت، مهر، لفاف و غیر آن که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی یا تجاری یا فلاحتی اختیار شود.

*بهای تمام شده علائم تجاری و نامهای تجاری باید در طول عمر مفید خود که حداکثر 40 سال می باشد، مستهلک شود. مخارجی که صرف تبلیغ و ترویج علائم تجاری می شود، نباید به عنوان بخشی از بهای تمام شده دارایی مطرح شود بلکه باید تحت هزینه تبلیغات به عنوان هزینه جاری ثبت شود.

*در انحصار فروش (فرانشیز) فروشنده حق امتیاز، علائم تجاری و ... طی قراردادی خدمات، دستورالعمل و کمکهای فنی را در یک دوره معین در اختیار خریداران می گذارد. بهای تمام شده انحصار فروش باید در دوره ای که حداکثر 40 سال به طول می انجامد، منقضی شود.

*اجاره های بلند مدت عبارتست از موافقتنامه ای که بر اساس آن اجاره دهنده حق استفاده از یک دارایی را در برابر اجاره و برای مدت مورد توافق به اجاره کننده واگذار می کند. این نوع قراردادهای اجاره بر دو نوعند : اجاره عملیاتی و اجاره سرمایه ای. در قراردادهای اجاره عملیاتی، منافع و مخاطرات ناشی از مالکیت اموال به مستاجر انتقال می یابد و او متعهد است که مورد اجاره را در انقضای مدت اجاره به مالک مسترد کند.در قراردادهای اجاره ی سرمایه ای، چنانچه مستاجر طی مدت اجاره، مخارجی برای ایجاد تعمیرات و بهسازی مورد اجاره به قصد انتفاع بیشتر به عمل آورد، این مخارج، با توجه به اینکه مورد اجاره سرانجام به مالک مسترد خواهد شد، نوعی دارایی نامشهود برای مستاجر ایجاد می کند که باید با عنوان مناسبی نظیر مخارج بهسازی اموال استیجاری به صورت دارایی ثبت و طی مدت اجاره یا عمر مفید بهسازی انجام شده، هر کدام که کوتاهتر است، مستهلک شود.

*سرقفلی در حسابداری به مازاد بهای تمام شده خرید یک واحد تجاری بر مجموع ارزش بازار خالص داراییهای آن (داراییها منهای بدهیها) تعریف شده است. 

در مورد سرقفلی باید به دو نکته مهم توجه داشت : 

* سرقفلی فقط در زمان خرید یک واحد تجاری دیگر ثبت می شود. حتی اگر واحد تجاری از نظر جغرافیایی در منطقه ممتاز قرار داشته باشد، یک محصول بی نظیر تولید نماید، و یا واحد تجاری از شهرت و اعتبار برخوردار شود، سرقفلی نباید شناسایی و ثبت گردد.

* مطابق اصول پذیرفته شده حسابداری، سرقفلی در دوره ای که نباید از 40 سال تجاور کند، مستهلک شود. هر چند که در دنیای واقعی، ارزش سرقفلی لحظه به لحظه در حال افزایش است اما هیات استانداردهای حسابداری واحدهای تجاری را ملزم ساخته است که بهای تمام شده کلیه داراییهای نامشهود را مستهلک نمایند.

Acc Learn Center