افزایش سرمایه
یکی از اصطلاحات رایج که در بازار سرمایه با آن سروکار داریم، مفهوم افزایش سرمایه شرکتهای سهامی و نحوه محاسبه مقدار سهام هر سرمایه گذار پس از این افزایش سرمایه است. در سامانه کدال و اطلاعیه های ناظر بازار بسیار دیده ایم که نماد شرکتی برای افزایش سرمایه متوقف و سپس بازگشایی شده است. در این مقاله تلاش خواهیم کرد تا به طور کامل افزایش سرمایه و نحوه محاسبه آن را بررسی کنیم.
افزایش سرمایه در شرکتهای سهامی عبارت است از”افزایش اسمی میزان سرمایه ثبت شده شرکت”. به عبارت دیگر افزایش سرمایه یعنی افزایش تعداد سهام منتشره توسط شرکتهای سهامی.
افزایش سرمایه شرکتها عموماً به یکی از دو دلیل زیر است:
*️تامین منابع مالی جدید برای گسترش فعالیت های شرکت.
*اصلاح ساختار سرمایه شرکت
مراحل تصمیم گیری برای افزایش سرمایه به این شکل است که ابتدا هیئت مدیره نسبت به افزایش سرمایه شرکت تصمیم گیری نموده و این تصمیم را به عنوان یک پیشنهاد در جلسه مجمع عمومی فوق العاده به رای گیری سهامداران میگذارد. نکتهای که در افزایش سرمایه شرکتها حائز اهمیت است، محل تامین این مبلغ است. پس از توضیحاتی در خصوص افزایش سرمایه شرکتها به بیان روش های افزایش سرمایه خواهیم پرداخت.
افزایش سرمایه شرکتها از منابع متفاوتی تامین می شود، اگر بخواهیم روشهای تامین مالی افزایش سرمایه را بررسی کنیم به ۴ روش زیر خواهیم رسید:
.افزایش سرمایه از محل سود انباشته (سود های پرداخت نشده سالهای قبل)
.افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی های شرکت
.️ ازایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده
.افرایش سرمایه از محل سلب حق تقدم
افزایش سرمایه از محل سود انباشته (سود های پرداخت نشده سالهای قبل)
بخشی از سود سالانه شرکتها در حساب سود انباشته آنها ذخیره میشود. سودهایی که در سالهای گذشته بین سهامداران تقسیم نشده است در جهت جبران و احیاء مخارج مورد نیاز برای سرمایهگذاریهای جدید و سایر عملیات شرکت به کار گرفته شده و عملاً جریان نقدینگی جدیدی به شرکت ورود پیدا نمیکند.
همانطور که مشخص است در این حالت سهامداران پولی برای خرید اوراق جدید تزریق نمیکنند، به همین دلیل اصطلاحاً به سهام تعلق گرفته به سهامداران سهام جایزه میگویند. این سهام جایزه به همه سهامداران تعلق دارد و سهامداران بدون نیاز به پرداخت هیچ گونه وجهی، مالک سهام جایزه شده به نحوی که میزان مالکیت سهامداران پس از این نوع افزایش سرمایه تغییری نخواهد کرد. (تغییری در دارایی شما صورت نمیگیرد: یعنی پس از اینکه تعداد سهام شما زیاد شد، طبق فرمول بالا قیمت جدید سهام طوری تغییر میکند که دارایی شما تغییری نمیکند اما تعداد سهام شما زیاد میشود.)
*افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی های شرکت
زمانی که قدرت خرید پول کشورها کم شده و تورم در آن ها افزایش می یابد، شاهد افزایش تغییرات در قیمت نسبی کالا و خدمات هستیم. این امر خصوصا در زمان استفاده از سازوکار چند نرخی بودن ارز، سبب اختلاف شدید میان بهای تمام شده (ارزش تاریخی) دارایی های ثابت و سرمایه گذاریهای بلند مدت با ارزش های جدید و جاری می شود.. یکی از روشهایی است که نقصان و نامربوط بودن اطلاعات را تا حدی رفع میکند. قیمتی که در تجدید ارزیابی برای ارزش ثبت شده یک دارایی تعیین می شود، مازاد تجدید ارزیابی نامیده میشود. این مازاد محاسبه شده، به عنوان درآمد (عایدی) یا چیزی شبیه آن محسوب نمیشود. زیرا این روش (تجدید ارزیابی) فقط منتسب کردن ارزشهای جدید به داراییهای موجود و اتفاقی است و مبنی بر ایجاد درآمد و یا عایدی نیست. در این روش افزایش ارزش دفتری یک دارایی ثابت مشهود که به عنوان یک درآمد غیرعملیاتی تحقق نیافته از محل تجدید ارزیابی و یا افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی خواهد بود، به صورت مستقیم و با نام مازاد تجدید ارزیابی به ثبت میرسد. به عنوان بخشی از حقوق صاحبان سرمایه در ترازنامه آمده و در صورت سود و زیان جامع نیز ذکر میشود.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی ، با درنظر گرفتن اینکه حساب افزایش سرمایه به روش مذکور اندوختهای غیرقابل تقسیم خواهد بود و به عنوان بخشی از حقوق صاحبان سرمایه محسوب میشود، در هر دوره مالی به مقدار استهلاک ناشی از مابهالتفاوت تجدید ارزیابی به عنوان هزینه منظور شده و به حساب افزایش سرمایه منتقل میشود. سهامداران باید به این نکته توجه داشته باشند که از آنجا که میشود
*افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و مطالبات حال شده
شرکت اگر اندوخته و یا سود انباشتهای داشته باشد میتواند اقدام به افزایش سرمایه کند حال اگر شرکت اندوخته و یا سود انباشتهای نداشته باشد و یا نخواهد از این محل برای افزایش سرمایه استفاده کند میتواند از محل آورده نقدی سهامداران اقدام به افزایش سرمایه کند.
Acc Learn Center